HET LAATSTE OORLOGSJAAR

 

De Geallieerde legers die in juni 1944 in Normandië geland waren, wisten op verschillende plaatsen de Duitse linies te doorbreken. Dit had tot gevolg dat er een geruchtenstroom op gang kwam over een spoedige bevrijding van Nederland. Dit veroor-zaakte paniek onder de NSB-aanhang collaborateurs. In grote aantallen probeerden zij het westen van Nederland te ontvluchten om in Duitsland een veilig heenkomen te zoeken. De chaos die ontstond werd nog vergroot door nieuwe evacuaties te gelasten.Velsen-Noord, dat voor een groot deel was bevolkt door geëvacueerde Wijk aan Zeeërs, moest vrijwel geheel ontruimd worden. De mensen moesten zelf maar zien dat zij een ander onderkomen vonden.

Door een gelukkig toeval werden wij door een inderhaast ingestelde hulppost in staat gesteld een pas  ontruimde woning in de Hoflanderweg in Beverwijk te betrekken. Dit huis was verlaten door een ander Wijk aan Zees gezin dat ook daartoe gedwongen was! In de daarop volgende winter brak bovendien hongersnood uit omdat er t.g.v. een langdurige treinstaking geen transport van voedsel meer mogelijk was. Om wat aardappelen of ander voedsel te bemachtigen moest de bevolking dagenlange tochten te voet maken naar landbouwgebieden in de kop van Noordholland. De landbouwers vroegen dan vaak kleding, brandstof of sierraden in ruil voor wat voedsel. Geld had in die tijd nauwelijks enige waarde.

Onder deze omstandigheden kwam er weinig terecht van de schoolopleidingen. Een aantal maanden was de school gesloten en de rest van het jaar werd onder vaak zeer moeilijke omstandigheden slechts enkele dagen per week les gegeven. Deze lessen werden zo nu en dan onderbroken door alarm-oefeningen. Die waren ingesteld door de leraren om de leerlingen van de hoogste klas zo snel en zo stil mogelijk te verbergen op de zolder wanneer er onverwachts een razzia zou worden gehouden. Gelukkig is dit nooit gebeurd.

Na de bevrijding ontstond er een anti-climax als gevolg van jaren van onvrijheid en onderdrukking. Buurtverenigingen verrezen als paddenstoelen uit de grond en iedere gelegenheid werd aangegrepen om een feestje te vieren. Toch diende de harde werkelijkheid zich aan. Nederlands Indië , zoals Indonesië toen nog heette, was nog niet bevrijd van de Japanse bezetting. De oorlog in dat deel van de wereld was nog niet voorbij. Er werden vrijwilligers gevraagd om te vechten in het verre oosten en omdat een Nederlandse Kolonie hierbij betrokken was, meldden velen zich aan. Ook in Nederland zelf was het aanpakken geboden. Vijf jaar lang waren er geen huizen gebouwd maar wel veel verwoest. De woningnood was dan ook enorm hoog. Vele fabrieken, bruggen en wegen waren vernield of naar Duitsland overgebracht o.a. een complete splinternieuwe walserij van de Hoogovens die naar Oost-Duitsland was verplaatst.

Het werd toen voor mij ook tijd om aan het werk te gaan.